Goed nieuws voor werkende (aanstaande) ouders in loondienst: sinds augustus 2022 kun je tot negen weken deels betaald ouderschapsverlof opnemen. Als je wilt, natuurlijk. Je kunt ze verbruiken tot de eerste verjaardag van de baby. Bijvoorbeeld na afloop van jouw bevallings- of geboorteverlof, of aansluitend op dat van je partner.
Ontdek direct:
Wat is betaald ouderschapsverlof?
Zo’n twee maanden lang – aaneengesloten of verspreid over het eerste (!) levensjaar van hun kindje – kunnen ouders een uitkering aanvragen. Hetzelfde geldt voor pleeg- en adoptieouders, maar dan niet met de geboortedatum als uitgangspunt, maar de dag van plaatsing of adoptie.
In principe heb je tot de achtste verjaardag van je kind recht op in totaal 26 weken onbetaald ouderschapsverlof. Die kun je, meestal naar eigen inzicht, verzilveren na afloop van je bevallings- of (aanvullend) geboorteverlof.
Van deze 26 weken kun je 9 werkweken betaald ouderschapsverlof opnemen. Dit wordt betaald door het UWV en door de werkgever aangevraagd. Die uitkering bedraagt 70% van het dagloon, begrensd tot 70% van het (tweemaal per jaar) door het ministerie van SZW vastgesteld maximumdagloon.
Die 70 procent sluit aan bij de hoogte van het geboorteverlof: naast een week volledig loon, uitbetaald door hun werkgever, betaalt het UWV werknemers tenslotte al maximaal vijf weken lang tot 70 procent daarvan (opnieuw begrensd ten opzichte van het maximumdagloon).
Het kan zo zijn dat de werkgever deze uitkering aanvult, zodat de ouder volledig wordt doorbetaald. Dit zou dan zijn vastgelegd in de cao of arbeidsovereenkomst. Het kan echter ook zo zijn dat er in het personeelsreglement staat dat de werkgever helemaal niet betaald voor het ouderschapsverlof. In dat geval voor de uitkering door het UWV overgemaakt aan de werknemer.
Tip: Wil je op de hoogte blijven over dit onderwerp?
Meld je dan gratis aan voor onze HR & Payroll community!
Voor wie geldt het betaald ouderschapsverlof?
Je hebt recht op een gedeeltelijk doorbetaald ouderschapsverlof als je een werknemer in loondienst bent. Maar je kunt ook van de regeling profiteren als je wel een arbeidsovereenkomst hebt maar niet voor de Ziektewet bent verzekerd. Denk aan een directeur-grootaandeelhouder. Die categorie niet-verzekerde werknemers kan sinds 2 augustus 2022 ook aanspraak maken op het aanvullend geboorteverlof.
Het recht geldt voor elke werknemer op wie een of meer zaken van toepassing is:
- Je bent de wettelijke ouder van het kind (moeder, vader, adoptieouder of hebt het kind erkend).
- Je hebt het kind heeft erkend.
- Je woont op hetzelfde adres als het kind, je verzorgt het en je voedt het op (bijvoorbeeld als stiefouder).
- Je bent pleegzorgouder of adoptieouder van het kind.
Je kunt de uitkering aanvragen, mits je aan de volgende voorwaarden voldoet:
- Je hebt nog minimaal 1 week over van het onbetaalde ouderschapsverlof;
- Je hebt sinds 2 augustus 2022 minimaal 1 maal het aantal uur in de werkweek betaald ouderschapsverlof opgenomen;
- je neemt het op binnen 1 jaar na de geboorte, of, bij adoptie/pleegouderschap, binnen 1 jaar na opname in het gezin als het kind nog geen 8 is.
Riante verhoging van vaderschapsverlof in 2022
Sinds de invoering van nieuwe regelgeving in 2022 hebben partners van moeders nu recht op een uitgebreider pakket aan verlofmogelijkheden. Waar in 2018 een trotse vader slechts twee dagen volledig betaald verlof had om voor moeder en kind te zorgen, werd dit vanaf 2019 uitgebreid naar een week, oftewel vijf werkdagen, met behoud van volledig salaris. Anderhalf jaar later werd dit verder aangevuld met de optie voor vijf weken aanvullend geboorteverlof binnen de eerste zes maanden na de geboorte, uitgekeerd tegen 70 procent van het salaris.
Sinds de zomer van 2022 is deze regeling nog verder uitgebreid met de mogelijkheid voor partners om tot negen extra weken verlof op te nemen, ook tegen 70 procent van het normale loon.
De nieuwe regeling in 2022 ging ook van kracht voor vrouwen die bevallen zijn. Waardoor zij na de bevalling hun betaald ouderschapsverlof kunnen opnemen onder dezelfde financiële voorwaarden (tegen 70%) als hun partners. Dit zorgt voor een gelijkwaardigere verdeling van verlofmogelijkheden voor beide ouders.
Overzicht verlof ouders
In de tabel hieronder zie je de verschillende verlofdagen waar ouders recht op hebben:
Moeder
Partner
Zwangerschaps- en bevallingsverlof
16 x werkuren per week 100% betaald door UWV
–
Geboorteverlof
–
1x werkuren per week tot 4 weken na geboorte 100% betaald door werkgever
Aanvullend geboorteverlof
–
5x werkuren per week tot 6 maanden na geboorte 70% betaald door UWV
Betaald ouderschapsverlof
9x werkuren per week tot 1 jaar na geboorte 70% betaald door UWV
9x werkuren per week tot 1 jaar na geboorte 70% betaald door UWV
Onbetaald ouderschapsverlof na opname betaald verlof
26-9=17x werkuren per week tot 8 jaar na geboorte
26-9=17x werkuren per week tot 8 jaar na geboorte
Overzicht betaald ouderschapsverlof
Moeder heeft recht op:
Zwangerschaps- en bevallingsverlof:
16 x werkuren per week 100% betaald door UWV
Betaald ouderschapsverlof:
9x werkuren per week tot 1 jaar na geboorte 70% betaald door UWV
Onbetaald ouderschapsverlof na opname betaald verlof:
26-9=17x werkuren per week tot 8 jaar na geboorte
Partner heeft recht op:
Geboorteverlof:
1x werkuren per week tot 4 weken na geboorte 100% betaald door werkgever
Aanvullend geboorteverlof:
5x werkuren per week tot 6 maanden na geboorte 70% betaald door UWV
Betaald ouderschapsverlof:
9x werkuren per week tot 1 jaar na geboorte 70% betaald door UWV
Onbetaald ouderschapsverlof na opname betaald verlof:
26-9=17x werkuren per week tot 8 jaar na geboorte
Totaal verlofrecht
Moeder & Partner:
Mag je medewerkers ouderschapsverlof weigeren?
In principe mag je ouderschapsverlof niet weigeren. Kan het verlof van de werknemer je bedrijf ernstig in de problemen kan brengen? Dan mag je de indeling van de verlofuren in overleg met de werknemer wijzigen. Net als onder de oude regeling. Dit moet vier weken voor het ingaan van het verlof gebeuren, en je moet de wijziging schriftelijk motiveren. De werknemer mag dit besluit aanvechten bij de rechter.
Zoek je ondersteuning bij ouderschapsverlof in AFAS?
Automatiseer de registratie en goedkeuring van ouderschapsverlof in jouw organisatie via AFAS. Geef je gegevens op en ontdek hoe je administratieve taken kunt verminderen.
Hoe zit het met...
Ouderschapsverlof en verlof
Opbouw vakantiedagen
Als werknemer heb je recht op de opbouw van vakantiedagen zolang je recht hebt op loon. Dit bouw je dus in principe niet op tijdens het ouderschapsverlof, tenzij je wordt doorbetaald door het UWV of werkgever. Over het betaalde ouderschapsverlof bouw je 100% vakantiedagen op, ook al ontvang je maar 70% van het loon. Let wel op dat er over bovenwettelijke vakantiedagen andere afspraken in de cao kunnen staan.
Vakantiedagen opnemen
Bij onbetaald ouderschapsverlof hoef je alleen vakantie op te nemen tijdens de uren waarover je loon ontvangt. Je mag het ouderschapsverlof niet inhouden op opgebouwde vakantiedagen.
Ouderschapsverlof en ADV/ATV dagen
Of de werknemer adv/atv-dagen tijdens ouderschapsverlof opbouwt, is meestal terug te vinden in de cao. De werkgever kan hier ook samen met de werknemer afspraken over maken.
Als hier geen regeling over is opgenomen in de cao of arbeidsovereenkomst, geldt het volgende. Kiest de werknemer ervoor om het ouderschapsverlof niet voltijds op te nemen? Dan worden er alleen adv/atv-dagen opgebouwd over de gewerkte uren. Wordt het ouderschapsverlof wel fulltime opgenomen? Dan worden er geen adv/atv-dagen opgebouwd.
Ouderschapsverlof en feestdagen
Valt het ouderschapsverlof op een feestdag? Dan loopt het ouderschapsverlof in principe gewoon door die dag. Er kunnen hier wel andere afspraken over gemaakt zijn met de werkgever of in de cao.
Ouderschapsverlof en ziekte
Wordt je werknemer ziek? Dan loopt het ouderschapsverlof door. De werkgever betaalt dan het loon door over de uren die de werknemer normaal gesproken zou werken, tenzij dit in de cao anders geregeld is.
Bij langdurige ziekte
Bij langdurige ziekte kan de werknemer het ouderschapsverlof onderbreken. Dit verzoek kan de werkgever alleen weigeren bij zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen.
Is het ouderschapsverlof onderbroken vanwege ziekte? Dan moet de werknemer opnieuw het ouderschapsverlof aanvragen wanneer hij of zij weer beter is en aan de slag gaat.
Re-integreren
Dit verlof mag het doel van de re-integratie echter niet schaden, namelijk: een structurele werkhervatting in passend werk dat aansluit bij de capaciteiten van de werknemer. Verlofdagen zijn geen onderdeel van dit doel. De werknemer moet dus integreren tot de oorspronkelijke arbeidsomvang. Dit is ook het geval wanneer de werknemer al bij het begin van de ziekte gebruik maakte van het ouderschapsverlof.
Wanneer het ouderschapsverlof eindigt tijdens de re-integratietijd van 104 weken, geldt de re-integratieplicht voor de omvang van het dienstverband zonder verlof. Loopt de verlofregeling ook na het einde van de wachttijd door? Dan geldt een re-integratieplicht op basis van de daadwerkelijk gewerkte uren ten tijde van de eerste ziektedag.
Ouderschapsverlof voor een tweeling
Krijg je meer kinderen tegelijk, door bevalling of door adoptie? De regeling geldt per kind, dus bij een tweeling heb je recht op tweemaal 9 deels betaalde weken, van de in totaal 52 weken ouderschapsverlof. Als je in plaats hiervan meerdere pleegkinderen tegelijk in huis krijgt, heb je slechts recht op één uitkering van negen betaalde en zeventien onbetaalde weken ouderschapsverlof.
Ouderschapsverlof en geboorteverlof
Een werknemer kan ouderschapsverlof en geboorteverlof naast elkaar opnemen. Bijvoorbeeld: op de dinsdag geboorteverlof en de donderdag ouderschapsverlof. De werknemer kan ook eerst het aanvullend geboorteverlof opnemen en daarna het ouderschapsverlof.
Ouderschapsverlof en pensioen
In principe hoef je als werkgever geen pensioenpremie af te dragen tijdens de verlofdagen. Er kan echter in de pensioenregeling iets over het ouderschapsverlof zijn opgenomen.
- Bij sommige pensioenfondsen bouw je geen pensioen op over de verlofuren, alleen over de uren waarin je werkt.
- Bij andere pensioenfondsen wordt de pensioenpremie doorbetaald en zijn er ook geen gevolgen voor de opbouw van het pensioen.
- In sommige gevallen kan de werknemer er zelf voor kiezen om wel of niet pensioen te blijven opbouwen tijdens het ouderschapsverlof.
Sla dus vooral je pensioenregeling hierop na.
Ouderschapsverlof en einde dienstverband
Gaat de ouder uit dienst? Dan eindigt het ouderschapsverlof onmiddelijk. Het ouderschapsverlof heeft geen invloed op de WW-uitkering van de werknemer: het ouderschapsverlof wordt meegerekend als werktijd bij het vaststellen van de uitkering.
Ouderschapsverlof en reiskosten
De reiskostenvergoeding is gebaseerd op het aantal reisdagen van de werknemer. Verandert het aantal reisdagen vanwege het opgenomen ouderschapsverlof? Dan verandert ook de reiskostenvergoeding naar rato van je werkdagen.
Ouderschapsverlof en eventuele toeslagen
Toeslagen voor kinderopvang, zorg en huurtoeslag kunnen lager worden na het opnemen van ouderschapsverlof, omdat de werknemer dan minder verdient. Het kan handig zijn om je medewerkers hierop te wijzen, zodat ze hier rekening mee houden.
Betaald ouderschapsverlof in AFAS
In AFAS kun je het ouderschapsverlof makkelijk automatiseren. De medewerker legt zelf zijn of haar nieuwe kind vast, en het verlofsaldo wordt automatisch toegekend. Vervolgens kan de medewerker via een roosterwijziging zijn ouderschapsverlof registreren door het juiste type ouderschapsverlof te kiezen.
Heb je hulp nodig bij het inrichten van het betaald ouderschapsverlof in AFAS? Onze AFAS-experts staan voor je klaar. Neem contact met ons op of stuur een verzoek via de Tickettool.
Betaald ouderschapsverlof FAQ
Betaald ouderschapsverlof is een gedeelte van het (betaald) verlof waar zowel de moeder als de partner recht op heeft bij het krijgen van een kind. Dit komt bovenop het zwangerschaps- en bevallingsverlof en het aanvullend geboorteverlof.
De moeder heeft natuurlijk al recht op 16 weken (16 keer het aantal werkuren per week) zwangerschaps- en bevallingsverlof. Dit wordt 100% betaald door het UWV. Met het betaald ouderschapsverlof krijgt de moeder daarnaast ook recht op 9 weken betaald ouderschapsverlof (9 keer het aantal werkuren per week). Dit wordt voor 70% betaald door het UWV en kan tot 1 jaar na geboorte aangevraagd worden. De moeder heeft dus recht op 25 werkweken betaald verlof.
De partner heeft recht op het volgende betaalde verlof: geboorteverlof, aanvullend geboorteverlof en betaald ouderschapsverlof. Het geboorteverlof bestaat uit 1 werkweek die 100% betaald wordt door de werkgever. Dit mag worden opgenomen tot 4 weken na geboorte. Het aanvullend geboorteverlof bestaat uit 5 werkweken. Je krijgt dan 70% betaald door het UWV. Dit verlof kan tot 6 maanden na geboorte worden opgenomen.
Tot slot het betaald ouderschapsverlof voor de partner, voor wie hetzelfde geldt als voor de moeder. Je wordt voor 9 werkweken 70% betaald door het UWV. Dit kan tot 1 jaar na de geboorte opgenomen worden. De partner heeft hiermee in totaal recht op 15 weken betaald verlof.
In de hoeveelheid van het betaald ouderschapsverlof wordt geen onderscheid gemaakt tussen de moeder en partner.
Zowel de moeder als de partner hebben recht op het opnemen van 9 keer het aantal werkuren in de week aan betaald ouderschapsverlof. Dit mag opgenomen worden tot 1 jaar na de geboorte van het kind. Deze dagen worden voor 70% doorbetaald door het UWV (70% van het dagloon).
Declaraties bij het UWV voor betaald ouderschapsverlof kunnen uitsluitend gedaan worden bij 5 opgenomen werkdagen of een veelvoud hiervan, zoals 10 of 15 tot aan het maximum van 45.
Stel je zou 1 dag per week betaald ouderschapsverlof opnemen, dan heb je bij fulltime werken recht op 9 weken betaald ouderschapsverlof maal 5 werkdagen = 45 dagen betaald ouderschapsverlof.
In de totale periode van opnemen mag je drie keer een aanvraag doen voor de UWV-uitkering betaald ouderschapsverlof. En de laatste aanvraag is dan de eindbetaling.
*Bij een opname van 5 werkdagen betaald ouderschapsverlof kan de eerste declaratie ingediend worden.
** bij aanvullend geboorteverlof geldt de regel omtrent de 5 opgenomen werkdagen niet.
Betaald ouderschapsverlof is mogelijk in het eerste jaar na de dag van de adoptie of plaatsing.
Je verlof moet je twee maanden vóór aanvang schriftelijk bij je werkgever aanvragen. Je werkgever dient de aanvraag vervolgens in bij UWV.
Als de ingangsdatum afhankelijk is van de uiteindelijke bevallingsdatum (bijvoorbeeld omdat je het ouderschapsverlof wilt laten aansluiten op je bevallings- of aanvullend geboorteverlof) kun je dat aangeven.
De werkgever mag je verzoek om verlof niet weigeren.
De resterende 17 onbetaalde verlofweken per kind kun je tot het achtste levensjaar ervan opnemen.
Je kunt ook besluiten om in het eerste levensjaar van je baby geen gebruik te maken van het ouderschapsverlof. In dat geval vervalt bij zijn/haar eerste verjaardag je recht op de negen weken deels betaald ouderschapsverlof. Je houdt voor de volgende zeven jaar wel gewoon 26 weken tegoed maar dan wel allemaal voor onbetaald verlof.
Als je in het eerste jaar minder weken betaald verlof opneemt dan de negen waar je recht op hebt, mag je het overgebleven deel optellen bij de 17 onbetaalde verlofweken die je daarna nog kunt opnemen.
